maandag 25 juli 2016

Wondermooi en transparant: Thalictrum delavayi.


Tot de mooiste overblijvende bloemplanten behoort voor mij de Thalictrum delavayi.
Deze Thalictrumsoort (men noemt ze ook wel : ruit) kan wel 1,75 m hoog worden en bloeit al een paar weken met een zee van kleine, fijne, subtiele, zacht-lila bloemetjes op redelijk stevige stengels.



De plant is van origine afkomstig uit Chinese bergbossen, houdt van een aantal uren zon, verdraagt halfschaduw en voelt zich het meest thuis op wat venige, humusrijke, niet te droge grond.
Dat laatste kan ik hem bieden, maar voor wat meer zon moest ik wel een kunstgreep toepassen.
Aanvankelijk had ik de plant gewoon in de tuin, samen met de Verbena bonariensis, ook zo'n transparante schoonheid. Maar door toenemende schaduw liet vooral de Verbena het afweten en de Thalictrum had het ook niet naar de zin.
Ik had het geluk een aantal grote bakken te kunnen krijgen, die ik tegen het raam aan de westkant plaatste. Daarin bleken de Verbena's zich prima te handhaven en ook de Thalictrum blijkt zich er thuis te voelen.


Het bijzondere van deze Thalictrumsoort is, dat de plant hoogte heeft, maar zeer transparant oogt. En de wolken fijne bloemtjes zijn schitterend.


Er zijn meer Thalictrums. Google er maar eens op. De delavayi-soorten vind ik het mooist, daarvan zijn verschillende soorten, de één nog mooier dan de andere.
Trouwens de Thalictrum rochebrunianum mag er ook zijn.


Doorgaans zijn Thalictrums sterke planten, waarvan je jaren plezier kunt hebben, sommigen hebben veel stuifmeel en zijn echte insectentrekkers.

vrijdag 15 juli 2016

Dipje in de vlinderliefde: koolwitje op kool.


In deze tijd, waarin de hoeveelheid en de diversiteit van vlinders terugloopt, dient mijn liefde voor vlinders onvoorwaardelijk te zijn.
Zoals het wel meer gaat met onvoorwaardelijke liefde, wil er wel eens een barstje in komen.


Of liever gezegd: gaten. Maar de liefde herstelt zich weer snel, zo blijkt uit het onderstaande.


Koolwitjes houden van kruisbloemige planten, waaronder onze koolsoorten. En tot mijn moestuinexperimenten behoren de palmkool, de zeekool en het eeuwig moes.
De vrolijke koolwitjes hebben ze weten te vinden, maar geven overduidelijk de voorkeur aan de palmkolen: die prachtige planten, mijn trots.
Op een goede dag zag ik allerlei vrolijke vretertjes op de palmkool. 

poepjes van de rupsen
Uiteraard ga ik geen voorstadium van koolwitjes vermoorden. Toen ging ik de rupsen verzamelen en achterin de tuin zetten, zodat ze de weg terug moeilijk zouden kunnen terugvinden.
Daarover heb ik nu een licht schuldgevoel.
Wat had ik anders kunnen doen?

Het volgende wordt geadviseerd door vlinderliefhebbende tuinierders:

Gun de rupsen een paar koolplanten en dek de rest af met vliesdoek, vitrage of zoiets – zie ik mij niet zo gauw doen, het is toch géén gezicht, zo'n spookachtig bedekte koolplant ;-)

Plant salie en muntsoorten naast de koolplanten, koolwitjes houden niet van de geur.

Zorg dat je geen kleinere of grotere monocultuur hebt van koolplanten. Combinatieteelt met veel soorten planten bij elkaar, brengt het koolwitje in verwarring.



Zorg voor sterke planten, hetzij zelf opgekweekt vanuit liefst biologisch zaaigoed, hetzij als jong, biologisch geteeld plantgoed. Ik heb het geluk gehad dat ik in mei biologische koolplantjes kon kopen.

Het meest haalbaar voor mijn piepkleine cultuurtjes lijkt me de combinatieteelt.
In mijn in het voorjaar aangelegde sleutelgattuintje doe ik dat al. Er staat citroenmelisse, salie, o.i.kers, een andijviesoort, snijbiet én een andere koolsoort: zeekool.
Opvallend is, dat het koolwitje de voorkeur heeft gegeven aan de palmkool boven de zeekool. (Zie hieronder de zeekool.)


Verderop in onze tuin staat,  verstopt tussen bessen en andere tuinplanten, een flinke plant van het eeuwig moes (zie hieronder). Ook deze blijft tot nu toe nagenoeg vrij van vraat. De plant is kennelijk moeilijk te vinden. Combinatieteelt lijkt dus te werken.



Samenvattend lijkt me het beste om te zorgen voor sterke planten, combinatieteelt toepassen met planten, die het koolwitje niet lekker vindt ruiken (salie, muntsoorten) , en eventueel een lok-koolplant erbij te zetten – een zwakkeling uit het tuincentrum bij voorbeeld ;-)

Het aardige van palmkool is, dat vanuit het hart snel nieuwe bladeren ontstaan. De kool herstelt zich vlot.


Voor meer diervriendelijke tips om het koolwitje bij te sturen houd ik me aanbevolen.


dinsdag 5 juli 2016

Onze poel.


Na dagen van regen, nog eens regen en weer regen vind ik het wel toepasselijk om iets te vertellen over de natste plek in onze tuin: de poel.
Onze tuin kent een behoorlijk hoogteverschil, het diepste punt ligt een kleine twee meter lager dan het hoogste punt. Dat is voor Friesland vrij uitzonderlijk, maar het komt omdat huis en tuin gelegen zijn op een veenpakket afkomstig uit een oud moeras. Het veen klinkt nog steeds in. Het huis is eind jaren dertig op betonnen palen gebouwd, die op de zandlaag onder het veen steunen. Het huis blijft op hetzelfde niveau, maar de grond eromheen daalt.
Op het lage niveau hebben we 13 jaar geleden een vijver laten aanleggen. Een folievijver, van zo'n twee meter breed en drie meter lang.

Hier beneden kijk je a.h.w. vanaf het wateroppervlak van de vijver - helemaal onderaan op de foto - naar "straatniveau". Het was toen half maart van dit jaar:


En hieronder zie je de vijver in de andere richting, toen was het 1 april:



De vijver was een aantal jaren een mooie, heldere waterplas met wat windes. Maar gaandeweg is deze geëvolueerd tot een vrij wild begroeide poel, waar zich kikkers, salamanders, padden en heel wat waterinsecten ophouden.

Hieronder de poel half april:


Hoewel ik een glasheldere waterplas heel mooi vind, heeft deze wilde poel bepaald zijn charme. Hij doet heel natuurlijk aan, is nooit bealgd en het water is gezond. Het past in onze natuurlijk aandoende tuin.

De poel eind mei:


In het begin hebben we heel wat waterplanten gezet, maar de sterksten hebben overleefd: waterdrieblad, hoornblad, watermunt, dotters, penningkruid, lissen, moerasspirea en dan ben ik vast nog iets vergeten.

De poel half juni: (de eerste foto bovenaan de blog is van begin juni)



De foto's, die de blog illustreren, laten zien hoe deze poel in ruim drie en halve maand volledig van aanblik verandert. 

hieronder 30 juni:


Het blijft ongelooflijk om te zien hoe sterk de groeikracht is van sterke en gezonde planten. 
Om deze weelde te kunnen aanschouwen: daarom heb ik een tuin.